ฤาษีทัศนาจร เล่มที่ ๑

41 ชาวบ้านไปสร้างให้มันเป็นประโยชน์ อย่างท่านครูบาศรีวิชัยนี่ท่านหยิบสตางค์ แต่ใช้สตางค์ให้ เป็นประโยชน์ ไม่ให้เกิดโทษสาหรับท่านและบุคคลอื่น ทาให้เจ้าของเขาได้บุญ ๒ ชั้น ๓ ชั้น ดีกว่า ดีกว่าตั้งหน้าตั้งตาไปโกหกชาวบ้านว่าฉันไม่หยิบสตางค์ ฉันเป็นคนเคร่ง ไอ้สิกขาบท เกี่ยวกับหยิบสตางค์นี่มันปรับเท่ากัน รับเองก็ดี ให้บุคคลรับแทนก็ดี หรือว่าใครให้ใครเก็บไว้ เพื่อตนก็ดี รู้อยู่ว่านั่นเงินของเรา เป็นอาบัตินิสสัคคีย์ ปาจิตตีย์ เสมอกัน ไมได้ลดตัวลง แล้วมัน เป็นอย่างนี้จะไปโกหกเขาทาไม เราไม่หยิบเงิน แต่เรารู้ว่าเงินของเรามี มันก็กลายเป็นมีโทษ ๒ ชั้น คือมีโทษในทางรับเงินเป็นอาบัตินิสสัคคีย์ปาจิตตีย์ แล้วก็มีโทษในทางโกหกชาวบ้านว่าฉัน ไม่รับเงิน จิตใจมันก็ประกอบไปด้วยกิเลส อย่างนี้หาความดีอะไรได้ มีแต่อารมณ์เศร้าหมอง ใครไหว้พระเศร้าหมองคนนั้นก็ได้ความเศร้าหมองไป ใครไหว้พระผ่องใสก็ได้ความผ่องใสไป นี่มันคนเขาพูดมานะ เขาบอกว่าไม่อยากจะมาไหว้หรอก เจ้าลิงนี่มันไม่ค่อยจะสารวม นี่ก็จงคิด ไว้ซิว่า เจ้าลิงมันมีความสารวมที่ไหนล่ะ มันโกหกชาวบ้านเขาไม่ได้นี่ ไม่มีท่าทางจะโกหก โกหกมันก็โกหกไม่ไหว จะไปทาท่าเคร่งขรึม วางที่คล้ายๆ กับพระพุทธรูป แต่ว่าจิตใจดินรนไป ตามอานาจของกิเลส อย่างนี้องค์สมเด็จพระบรมโลกเชษฐ์ทรงประณามว่าเป็นมายา เจ้าเล่ห์ ลิง ไม่มีเจ้าเล่ห์หรอก แล้วก็ไม่ได้มาบวชให้ใครมาไหว้นะ ใครจะมาก็มา ไม่มาก็แล้วไป ถ้าจะมาก็ สืบประวัติเสียก่อน แล้วก็ดูชื่อเสียก่อนว่าลิง ไม่ใช่พระพุทธรูป จะมาก็มากันตามนั้นนะ ดู ประวัติเสียก่อน เช่นเดียวกับพราหมณ์เคยถามพระพุทธเจ้าว่า การบวชมานี่ต้องการให้คนมา สักการะบูชากราบไหว้ไหม พระพุทธเจ้าบอกว่า เราไม่ได้ตั้งใจให้ใครมาไหว้หรอก เราบวชเพื่อ ความดับไม่มีเชื้อ เราบวชเพื่อพระนิพพาน ใครจะเคารพนับถือ จะไหว้ จะบูชา หรือจะไม่ไหว้ ไม่บูชา เราไม่สนใจ ทีนี้ ลิงนี่ประกาศตนเป็นสาวกพระจอมไตรบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็ เอาอย่างตามนั้น ทาท่าเป็นลิงมันเรื่อยไป แต่ให้ใจมันสบายก็แล้วกัน ทีนี่ใคร ถ้าถือตัวว่าเป็นผู้ดี หรือเป็นขุนนางแปดสาแหรก ถ้าอยากจะมาก็โปรดทราบไว้ก่อนนะ ที่นี่ไม่มีท่าทางแบบนั้น จะ มาทาท่านั่งเป๋ง เรียบร้อย แลดูลักษณะเป็นพระพุทธรูปแต่ใจเกลือกกลั้วไปด้วยกิเลส ที่นี่ไม่มี ที่นี่ทาตามอัธยาศัย เพราะว่าพระพุทธเจ้าทรงสงเคราะห์ ทรงสงเคราะห์ด้านจริยาเข้าไว้ คือส่วน อธิสมาจาร ท่านบอกแล้วว่า สาวกทุกองค์ไม่สามารถจะละนิสัยเดิมได้ เคยเป็นลิงมาก็ต้องแสดง ท่าลิงไป อย่างพระสารีบุตร เวลาเดินทางไป พระลุยน ้าข้ามคลองรางเล็กๆ บ้าง ค่อยๆ ก้าวบ้าง