ฤาษีทัศนาจร เล่มที่ ๑

153 แปรงสีฟันนั่นเขามีขายหรือยังก็ไม่รู้ บางทีเขาเอาไม้อะไรก็ไม่ทราบมาเคี้ยวๆ เป็นการแปรงฟัน เมื่อเห็นพระลงแบบนั้นก็ตาลีตาลานดีใจ น่ากลัวจะไม่ทันล้างหน้าแปรงฟัน จึงรีบลงไปนิมนต์ พระทั้ง ๕ รูปเข้ามาสู่ท้องพระโรง คาว่าท้องพระโรงน่ะ บรรดาลูกหลานที่รัก แปลว่าห้อง ประชุม เป็นห้องโถงใหญ่ เป็นที่ประชุมกัน เมื่อนิมนต์พระทั้ง ๕ รูปเข้ามาในท้องพระโรงแล้ว พระราชาก็ประกาศป่าวร้องประชาชนในเมืองอังครัฐให้มาร่วมประชุม แล้วก็โดยเสด็จพระราช กุศล คาว่าโดยเสด็จพระราชกุศลก็หมายถึงว่าบาเพ็ญกุศลร่วมกันตาม คาว่าโดยนี้แปลว่าตาม ให้ ทาบุญตามท่านพร้อมเพรียงกัน เวลานั้นพระราชฐานของพระราชา ก็คิดดูก็แล้วกัน อย่าไปเทียบ กับพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท หรือว่าพระที่นั่งสวนจิตรลดาวัลย์ ไม่ใช่อย่างนั้น หรือว่าพระที่นั่ง อนันตสมาคม อย่าคิดว่าเป็นแบบนั้น แล้วก็การมีรั้วรอบขอบชิดก็ไม่สนิทเหมือนกัน เพราะว่า เมืองสมัยนั้น เวลานั้นสร้างเมืองกันเล็กๆ บริเวณไม่ใหญ่ สถานที่ของพระราชาก็ไม่ใหญ่ รั้ว กาแพงก็ไม่ใหญ่ ดีไม่ดีก็สร้างบ้านด้วยไม้ถ้าเป็นเมืองใหม่ ถ้าเป็นเมืองเก่าๆ ก็ทาเป็นอิฐขึ้นมาที หลัง เป็นตึกขึ้นมา เป็นอันว่าสถานที่ของพระราชาไม่กว้างขวาง ไม่ใหญ่โต เข้าออกไม่ยาก เหมือนสมัยปัจจุบัน แล้วคนสมัยนั้นมีความจงรักภักดีพระมหากษัตริย์เหมือนบิดา คือเหมือนพ่อ บรรดาประชาชนทาตนเหมือนลูก การระวังอันตรายจากประชาชนยังมีไม่มากนัก ไม่เหมือน พระมหากษัตริย์ในปัจจุบัน ถึงแม้จะทาความดีเพียงใดก็ตามที คนที่มองเห็นความดีนั้นมีน้อย เต็มที คือหาได้ยาก ฉะนั้น พระมหากษัตริย์ต้องอยู่ในสถานที่แวดล้อมมีการระมัดระวังเป็นอย่าง ดี นี่น ้าใจของคนสมัยก่อนกับน ้าใจของคนสมัยนี้ไม่เหมือนกัน เอาว่ากันต่อไป เมื่อบรรดาประชาชนมาประชุมพร้อมกันแล้ว พระราชาก็อาราธนาพระ มหาโมคคัลลาน์ให้ให้โอวาท พระมหาโมคคัลลาน์ก็ถวายพระพร แจ้งแก่พระมหากษัตริย์ คือ พระเจ้าอังครัฐให้ทรงทราบว่า ตัวท่านเองนี่ไม่ใช่พระพุทธเจ้า หากแต่ว่าเป็นพระอัครสาวกที่ ได้รับบัญชาให้มา คือมาแทนพระองค์ เพื่อมาโปรดพระเจ้าอังครัฐ เพราะการที่พระเจ้าอังครัฐ นั้นอธิษฐานของอาราธนาบารมีองค์สมเด็จพระพิชิตมารบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าให้มา โปรด อันนี้พระพุทธเจ้าทรงทราบได้ดี แหม ตอนนี้ซิ บรรดาลูกหลานที่รัก พระเจ้าอังครัฐ เกือบจะโดดลอยขึ้นไปบนอากาศ เพราะคิดไม่ถึงเลยที่การที่พระองค์ทรงอธิษฐานอยู่ไกลแสน