ฤาษีทัศนาจร เล่มที่ ๑

124 เป็นมายา นี้มาดูจริยา ใครเขานินทาว่าร้ายเรา เราโกรธเขาไหม ถ้าโกรธก็ใช้ไม่ได้นะ มันต้องไม่ โกรธเขา เขาจะด่า เขาจะว่าเรายังไง ก็ช่างเขาปะไรล่ะ เขาเหนื่อยเองนี่ ลูกหลานที่รัก เราไป เหนื่อยที่ไหน เราไม่ได้เหนื่อยด้วย ตอนนี้เป็นอารมณ์หยาบๆ เราตัดได้แล้ว ต่อไปก็มาถึง เอ๊ะ นี่ เรามัวเมาอยู่ในรูปฌานไหม การทรงรูปฌานเป็นของดี มีกาลังตั้งมั่น จิตใจมั่นคงเมามันอยู่ใน รูปฌาน ไม่สร้างความดีต่อไป ใช้ไม่ได้ เราถือว่าแค่รูปฌานหรืออรูปฌานทั้ง ๒ ประการนี้ เป็น บันไดเพื่อวิปัสนาญาณเท่านั้น แต่ว่าเรื่องฌานเราก็ทิ้งไม่ได้เหมือนกัน ประคับประคองไว้คู่กัน กับวิปัสนาญาณ มันเป็นการคุมกาลังใจให้ยอมรับนับถือกฎของความเป็นจริง ทีนี้การมานะ ถือตัว ถือตน ว่าเราดีกว่าเขา เราเลวกว่าเขา เราเสมอเขา นี่มันมีในใจแล้ว หรือ ยัง หมดไปแล้วหรือยัง ถ้ายังไม่หมดก็ต้องตาหนิว่าเลวเกินไป การเปรียบเทียบอย่างนั้น มันเปรียบเทียบไม่ได้ ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดมามันเป็นเรื่องของธรรมดา ไม่มีใครดี ไม่มีใครเลว แล้วไม่มีใครเสมอกัน เอาอะไรมาเสมอกัน เวลานี้เราหิว เขายังไม่หิว เวลานี้เราร้อน เขายังไม่ ร้อน เวลานี้เราง่วง เขายังไม่ง่วง มันจะเสมอกันได้ยังไง ถ้ามันเสมอกัน ทุกสิ่งทุกอย่างมันต้อง พร้อมเพรียงกัน ก็ยังไม่มีอะไรเสมอกัน ในที่สุดอารมณ์ฟุ้งซ่าน อารมณ์ปล่อยพระนิพพานมันมี หรือเปล่า ถ้ายังมีอยู่ ยังใช้ไม่ได้ อารมณ์ของเรา จับไว้เฉพาะพระนิพพานอย่างเดียว และในที่สุด ก็ตัดฉันทะ ความพอใจในการเกิดเป็นมนุษย์ เป็นเทวดา เป็นพรหม ราคะที่เราเห็นว่าโลกมนุษย์ เทวโลก พรหมโลก สวยสดงดงาม โยนทิ้งไปเสีย เห็นว่าสิ่งทั้ง ๓ ประการนี้ไม่มีอะไรจะดี คือ มนุษยโลก เทวโลก พรหมโลก มาหาดีไม่ได้ สิ่งที่เราต้องการมีแห่งเดียว คือพระนิพพาน ตอนนี้ จิตใจของบรรดาลูกหลานทั้งหลาย ถ้าทาได้นะ มันจะมีแต่ความสบายอย่างเดียว นี่พระที่เราไปหาทั้งหมดนี่น่ะ ท่านมีอารมณ์ใจอย่างนี้นะ ลูกหลานที่รัก ทีนี้อารมณ์ใจ ของท่านมีแต่ความผ่องใส มองไปทีไรมันเป็นแก้วประกายพรึก สวยสดงดงามสว่างจ้า หาความ มืดมนอนธกานต์ไม่มีเลย หาความมัวหมองไม่มี จึงได้พาลูกหลานและบริษัททั้งหลายไป นมัสการท่าน ทีนี้ปฏิปทาที่กล่าวมานี้ ถ้าเราจะฟังไปแล้ว รู้สึกว่าเป็นของยาก แต่ความจริงมันไม่ มีอะไรยาก ถ้าเรามีกาลังใจเป็นเครื่องชนะใจเสียตัวเดียว เราตัดกิเลส ๓ ตัว คือความโลภ หรือว่า ความโกรธ หรือว่าความหลง ๓ ตัวนี้ ถ้าเราพังตัวใดตัวหนึ่งให้มันพังไปได้เสียตัวเดียว อีก ๒ ตัว