ฤาษีทัศนาจร เล่มที่ ๑

108 เราไปดูแต่ที่เนื้อมันดี น ้ามันไหลซึมเข้ามาตลอดเวลา ไม่ช้าเรือมันก็จม เรื่องนี้มีสภาพฉันใด จิตใจของบรรดาท่านพุทธบริษัททั้งหลายก็เหมือนกัน จงระมัดระวังน ้าใจของท่าน อย่าไปห่วง ใจหรือจริยาของบุคคลอื่น แต่ก็สานักของลิงก็มีที่น่าจะตาหนิอยู่ คือควรที่จะรักษากาลังใจของ ท่านพุทธบริษัทให้แช่มชื่นโดยการทาความเรียบร้อย แต่ไอ้อย่างนี้ลิงไม่นิยม บรรดาท่านพุทธ บริษัท ทั้งนี้เพราะอะไร ก็เพราะว่ามันเป็นสิ่งที่มีมายา มายานี่เขาเรียกกันว่าเจ้าเล่ห์ ถ้าอุปนิสัย เป็นอย่างนั้นจริงๆ ละก็มันไม่เป็นไร อย่างที่ทั้งหลายที่มีความเรียบร้อย สานักต่างๆ นี่ไม่ใช่ว่า ไปตาหนิท่าน กิริยาของท่านเป็นแบบนั้น ระเบียบของท่านเป็นแบบนั้น ท่านทาเป็นปรกติอย่าง นี้น่าสรรเสริญท่าน แต่ถ้าหากว่าใจของเราสกปรก แต่ทาจริยาภายนอกดัดแปลงให้ชาวบ้านเขา เห็นว่า เราสะอาด เรามีความเรียบร้อยปราศจากกิเลสเป็นสมุจเฉทประหาร อย่างนี้องค์สมเด็จ พระพิชิตมารกล่าวว่า ท่านผู้นั้นเป็นนักมายาสาไถย คือ เจ้าเล่ห์ หลอกลวงชาวบ้านเป็นของไม่ดี นี่แหละท่านผู้อ่านทั้งหลายที่อาศรมของลิงนี้ที่ปล่อยไปตามอัธยาศัย ก็ไม่ใช่อะไร ก็เพราะว่า ต้องการอย่างเดียวคือกาลังใจ ต้องการเห็นใจของบรรดาท่านพุทธบริษัทให้เข้าถึงธรรม สาหรับ ด้านกายนั้นต้องการให้สบายๆ ไม่ต้องการให้เคร่งเครียดจนเกินไป ถ้ามีการระมัดระวังเกินไป แล้ว ละก็จิตใจมันลาบาก จะเข้าในเกณฑ์อัตกิลมถานิโยค ถ้าหากบรรดาท่านพุทธบริษัทท่านใด มีอาการสงบเสงี่ยมเรียบร้อยด้วยกาลังใจแท้ อย่างนี้ลิงก็สรรเสริญเหมือนกัน ลิงก็ยอมรับ ไม่ใช่ ว่าใครมาในที่นี้แล้วจะเกณฑ์ให้เป็นลิงไปหมดไม่ใช่อย่างนั้น ปล่อยให้เป็นไปตามอัธยาศัยตาม ความพอใจ ตามสบายของท่าน เพราะสิ่งที่สนใจก็บอกแล้วมีใจตัวเดียว ถ้าเวลาที่จะมาที่อาศรม ของลิงหรือว่าวังของลิงโปรดเตรียมใจมาซะ เพราะถ้าใจพลาดนิดเดียวละ ระวังนะ ถ้าบังเอิญ ลองอยากรู้เข้าละก็ยุ่งเหมือนกัน ลิงน่ะอยากรู้ใจใคร อยากเห็นใจคน ไม่อยากเห็นหน้าคน คือว่า หน้าคนลิงไม่สนใจ ไม่ใช่เกลียด สนใจเฉพาะใจอย่างเดียว คือว่าโผล่หน้าเข้ามาปั๊บลิงก็ดูใจทันที ว่าใจของท่านผู้นี้มีประกายแล้วหรือยัง หรือมีใจเป็นแก้วแล้วหรือยัง หรือมีใจเป็นสีดา สีแดง สี ประกาย สีแก้ว นี้ลิงดูใจอย่างเดียว เมื่อทราบแล้วก็เตรียมใจมาไว้ด้วย ถ้าจะมาสานักของลิง คราวนี้เราจะคุยกันถึงเรื่องหลวงพ่อวัดน ้าบ่อหลวง ลิงก็เลยมาตั้งท่ากันเรื่องจริยาเสียจนเพลินไป บรรดาท่านผู้อ่านท่านก็คงจะราคาญใจ อีตอนนี้ก็ยุติไว้เพียงเท่านี้นะ