ฤาษีทัศนาจร เล่มที่ ๑

103 คราวแรกขอรับฟังโอวาทของท่าน ท่านพูดแค่สังโยชน์ห้า เมื่อพูดขึ้นต้นต้นแต่ ๑ ถึง ๕ แล้วก็ กลับไปต้นใหม่ อย่างนี้ ๓ วาระ แล้วไปคราวนี้พระคุณเจ้าไม่ได้เทศน์อย่างนั้น กลับเทศน์วนอยู่ แค่นิพพาน ตทังคนิพพาน ปหารนิพพาน และวิขัมปนนิพพาน รวมความว่าตทังคนิพพานเป็น นิพพานประเภทชั่วคราว ทาจิตสงบสงัดมีอารมณ์รักพระนิพพาน แต่ใจเนื้อแท้จริงๆ ยังไม่ถึง พระนิพพาน เป็นบุคคลผู้เจริญวิปัสนาญาณต้องการพระนิพพานเป็นปรกติ แต่ในความต้องการ ใจจริงยังไม่ถึง สาหรับวิขัมปนนิพพานก็ได้แก่คนที่เจริญวิปัสสนาญาณ มีอารมณ์เข้าถึงสมาธิ และมีวิปัสสนาพอสมควรสามารถพัดกิเลสให้มอดไปได้ แต่ต้องระวังกันใหม่ เพราะกิเลสมี สภาพเหมือนเสือ ถ้าเรากดคอมันไว้มันก็นิ่งอยู่ได้ แต่หากว่าเผลอเมื่อไร มันลุกขึ้นมาได้เมื่อไร มันก็กัดเราตายเมื่อนั้น อย่างนี้เป็นวิขัมปนนิพพานคือกดกิเลสด้วยอานาจของฌาน แล้วต่อไปก็ เป็นสมุจเฉทนิพพาน วิหารหรือปหารนิพพานก็ตาม เรียกว่าสมุจเฉท สมุจเฉทแปลว่าตัดให้มัน ขาดไป คือตัดกิเลสให้มันขาดไป จิตเข้าถึง พระนิพพาน อย่างพระโสดาตัดกิเลสได้ ๓ ระดับ คือพระโสดา กับสกิทาคา อนาคาตัดกิเลสได้ ๕ ระดับ พระอรหันต์ตัดกิเลสได้ทั้งหมดทั้ง ๑๐ ระดับ ที่เราเรียกกันว่าละสังโยชน์ นี่การเทศน์ของพระคุณเจ้าวนไป วนมาอยู่แค่เรื่องของพระ นิพพาน ต่างกับสมัยก่อนที่เข้าไปถึงในการขอให้ท่านเทศน์ และได้บอกท่านด้วยว่าคนที่มาเป็น นักปฏิบัติ นี่ตามธรรมดาท่านพุทธบริษัท พระที่เขาเป็นนักปฏิบัติจริงๆ หรือว่าเป็นคนเข้าถึง ธรรมกันจริงๆ เราจะจับลีลากันได้ ตอนที่เรียกว่า ถ้าเราบอกว่าเราต้องการภูมิปฏิบัติ อันนี้ถ้าหา กว่าท่าน ผู้นั้นได้แค่ไหนท่านจะเทศน์แค่นั้น ท่านไม่เทศน์เลยไป ไม่เหมือนกับนักเทศน์ที่อ่าน ตารา ว่าดะส่งเดช เพราะการเทศน์เรื่องของมรรค ของผลที่เข้าถึง ถ้าเรายังไม่เข้าถึงเพียงใด เราก็ ไม่สามารถเข้าใจได้ดี เพราะว่าการเข้าใจตามตารานี้มันไม่เข้าถึงความเป็นจริง ถ้าปฏิบัติจริงๆ แล้ว พอเข้าถึงจะรู้สึกว่า เอ๊ะ เวลาที่เราเข้าใจในขณะที่อ่านตารานี่มันผิดไปถนัด อันนี้บรรดา ท่านพุทธบริษัทผู้ปฏิบัติแล้วจะมีอารมณ์เข้าถึงและมีความรู้สึกได้ เรื่องนี้ก็ไม่ขอพูดมาก เพราะ พยายามจะให้หนังสือเล่มนี้ไม่ใหญ่เกินไป จะรวบรัดให้เร็วขึ้น เมื่อนมัสการท่านวัดพระบาทตากผ้า ชมสถานที่ มองดูลีลาเป็นที่น่ารักของท่าน ใน ตอนต้น แต่ว่าระยะตอนปลายก่อนที่จะกลับ ตอนนี้จะเริ่มแสดงลีลาใหม่ แต่ก็เพลเสียแล้ว จึง